Dünya derin bir nefes aldı

Diplomaside geçen haftaya en çok damgasını vuran hiç kuşku yok ki İran ile Batı bloku arasından nükleer enerji konusunda yıllardır yürütülen müzakerelerde varılan ‘tarihi’ anlaşmaydı… Tahran yönetimi ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin 5 daimi üyesi ve Almanya’dan oluşan blokun çetin müzakere süreci sonrası vardığı anlaşmayla dünya, derin bir nefes aldı diyebiliriz.
İran’la varılan anlaşma sayesinde İran merkezli yeni bir bölgesel savaşın patlak vereceği endişesi en azından ötelenmiş oldu. Uranyum zenginleştirmeyle ilgili endişelerin kontrollü bir süreçte yok olacak olması da diğer önemli sonuç…
Anlaşma sonrası gözler, ABD Başkanı Obama ve İran Cumhurbaşkanı Ruhani’nin açıklamalarına çevrilmişti. Her iki tarafın da söylemleri ‘Masadan kazanan olarak kalkan biz olduk’ üzerinde birleşti. Hem İran hem de ABD, varılan uzlaşının mimarı olarak ön plana çıkma çabasına girdi.

PETROL PİYASASI ETKİLENİR

Kim ne derse desin İran, bölgesinde çok önemli bir güç ve liderlik iddiasını da asırlardır olduğu gibi sürdürüyor.
Örneğin Irak, dışarıdan ve içeriden tarumar edilerek İran’ın pozisyonunu asla yakalayamadı. İran, sadece bölgesinde değil küresel dengeler zemininde hep anahtar ülke oldu. Dolayısıyla son raddede varılan nükleer uzlaşı, İran’ın Batı blokuna karşı tek güç iddiasını da güçlendirici etki yarattı denilebilir.
Son yıllarda modernleşme noktasında cesur girişimlere sahne olan İran, artık küresel denklemlerde eli daha da güçlü. Nükleer uzlaşıyla İran’ın köşeye sıkıştığını ya da sıkışacağını düşünenler yanılıyor. Bir kere, yaptırımların kademe kademe kalkmasıyla İran’ın içeride ve dışarıdaki gücü perçinlenecektir. Petrol piyasasında da artık Tahran faktörü daha fazla hesaba katılmak zorunda kalınacaktır. Küresel enerji piyasasında kartlar yeniden dağıtıldı. Blöf yapanların başarıya ulaşıp ulaşmayacağı, risk alanların kazançlı çıkıp çıkmayacağı ne gibi hilelerin döneceğini yakın zamanda bekleyip göreceğiz.
İyi pazarlar.